Bağda Kurşuni Küf Hastalığı

Yazar : Ayser BİLLOR
Konu : Tarım

Bağda kurşuni küf ya da gri küf olarak bilinen hastalık etmeninin eşeyli formu Botryotinia fuckeliana (de Bary) Whetzel, eşeysiz formu ise, Botrytis cinerea Pers.’dir.

Bağda kurşuni küf ya da gri küf olarak bilinen hastalık etmeninin eşeyli formu Botryotinia fuckeliana (de Bary) Whetzel, eşeysiz formu ise, Botrytis cinerea Pers.’dir. Bağlarda etmenin yalnızca eşeysiz formu görünmektedir.

Hastalıklı bitki artıklarının toprakla temas ettiği noktalarda fungus kolayca kışlayabilmektedir. Fungus iki ayrı şekilde kışlar: bağ kenarlarında yere dökülen hastalıklı taneler üzerinde miselyum ve sklerot şeklinde; hastalıklı tane sapları üzerinde miselyum şeklinde ve hastalıklı salkım sapları üzerinde miselyum şeklinde kışı geçirir.

 

İlkbaharda gelişmesi Mart ayı sonlarında olmaktadır. Hastalıklı bitki artıklarında gelişen fungus, fazla bir sıcaklığa ihtiyaç duymamaktadır. Gelişmesine ilkbahar ve yaz mevsiminde devam eden fungus, taneler normal olgunluk devresine gelince sklerotlar ve miselyumlardan oluşan konidiumlarla ilk enfeksiyonu yapmaktadır. Enfeksiyon için mutlaka su damlasına veya % 90 orantılı neme ihtiyaç vardır ve optimal sıcaklık 15-20 oC’dir. İnkubasyon süresi 3-5 gün arasında değişmektedir.

 

Bilhassa sonbaharda iyi gelişen fungus kışa doğru hastalıklı bitki dokuları üzerinde tipik sklerotlar oluşturur. Sklerotlar özellikle meyve kabuğunda meydana gelirler. Önce açık renkli ve yumuşak olan bu organlar kış aylarında koyu renkli bir görünüş alır ve fungusun kışlık formunu oluşturur.

 

Hastalık, elverişli koşullarda bitkinin tüm yeşil kısımlarında görülebilirse de daha sık olarak salkım ve tanelerde zarar yapar. Taneler üzerinde önce 3-5 mm çapında, yuvarlak, pembemsi, kızıla yakın lekeler görülür. Daha sonra bu lekeler tane üzerinde homojen bir şekilde büyür, büyüdükçe rengi de koyulaşır. 

Parmakla bastırıldığında hastalıklı kabuk, etli kısmından kolayca ayrılır. Hastalık ilerledikçe salkım ve taneler gri renkte bir küf tabakasıyla kaplanır. Taneler çatlar, çok ileri devrede buruşur ve meşinleşmiş gibi bir hal alırlar. Beyaz çeşitlerde taneler kahverengi, koyu renkli çeşitlerde ise kırmızımsı renkte olurlar. Olgunlaşmış salkımlarda doğrudan ürün kaybına neden olmaktadır. Hava şartlarının fungusun gelişmesine uygun gittiği yıllarda bu kayıp daha fazla olmaktadır.

Hastalık, özellikle geç hasat edilen üzüm çeşitlerinde yaygınlık göstermektedir.

Yazının devamı