EÄŸer ki bir gezgin ya da bir bahçıvan deÄŸilseniz, siz de çoÄŸu insan gibi gününüzün %80’den fazlasını kapalı mekânlarda geçiriyorsunuz demektir ve hasta bina sendromuna yakalanmanız an meselesi olabilir! Yapılan araÅŸtırmalar, kapalı alanlardaki havanın dışarıdaki havadan 12 kat daha fazla kirli olduÄŸu göstermektedir. Peki nedir bu odamızın havasını kirleten etmenler?
Ä°ç mekân hava kirliliÄŸi bazı kimyasal bileÅŸikler ile toz ve mikroorganizmalar gibi havada bulunan partiküllerden kaynaklanmaktadır. Dış havanın içeriye sızması (egzoz, tozlar, vb.), oda içerisinde insanların yaptıkları bir takım faaliyetler (yemek piÅŸirmek, temizlik yapmak, sigara içmek, vb.) ve doÄŸrudan bina içinde bulunan eÅŸya ve malzemeler (halılar, mobilyalar, giysiler, yer ve duvar kaplamaları, laminant parkeler gibi dekorasyon ve yapı malzemeleri, oda parfümleri, deterjanlar, boyalar, vernikler, vb.) iç mekân havasının kirlenmesine neden olabilmektedirler. Uçucu organik bileÅŸikler (UOB) iç mekân hava kalitesini düÅŸüren en önemli etmenlerdendir ve en yaygın olanları ise formaldehit ve benzendir.
Hasta Bina Sendromu mu?
Toksit ve kanserojen olan bu UOB, insanlarda “hasta bina sendromu” denilen bir rahatsızlığa sebep olabilmektedir. Dünya SaÄŸlık Örgütü (WHO) 1982 yılında, hasta bina sendromunda görülen semptomları 5 kategori altında listelemiÅŸtir:
- Göz, burun ve boÄŸazda tahriÅŸ
- BaÅŸ aÄŸrısı, baÅŸ dönmesi, bulantı, kusma, fiziksel ve zihinsel yorgunluk, hafıza kaybı, konsantrasyon eksikliÄŸi gibi nörolojik veya genel saÄŸlık semptomları
- Deride kızarıklık, ağrı, kaşıntı ve kuruluk
- .Astım olmayan kiÅŸilerde astım benzeri semptomlar, göz ve burun akıntısı.
- Koku ve tat duyusunda deÄŸiÅŸiklikler
Yukarıdaki belirtilerin yanında ayrıca UOB’lere uzun süre maruz kalan insanlarda akut hastalıklar (astım, bulantı) ve kronik hastalıklar (kanser, immünolojik, nörolojik, üreme, geliÅŸimsel ve solunum bozuklukları) da meydana gelebilmektedir.
Hava Kalitesini Nasıl İyileştirebiliriz?
Ä°ç mekân hava kalitesini 3 ÅŸekilde iyileÅŸtirebiliriz. Kirlilik kaynağını kontrol altına almak, kirli havayı uzaklaÅŸtırıcı havalandırma sistemi kurmak ya da kirli havayı temizlemek... Son yapılan çalışmalar, iç mekân süs bitkilerinin oda havasını temizleyerek UOB’lerden arındırdığını göstermektedir. Bu nedenle bitkisel arıtma (havadaki toksinleri arıtmak için bitkilerin kullanılması) iç mekân hava kalitesini iyileÅŸtirmek için etkili ve düÅŸük maliyetli bir çözüm olarak karşımıza çıkmaktadır.
Fikir Babası, Dr. Bill Wolverton
1973 yılında NASA bilim adamları Skylab uzay istasyonunda havada 107 adet uçucu organik bileÅŸik (UOB) tespit etti. Ä°stasyonun yapı malzemelerinde bulunan bu sentetik materyallerin düÅŸük seviyelerde kimyasallar açığa çıkardığı ve kanserojen potansiyele sahip oldukları belirlendi. 1989 yılında Dr. Wolverton “EÄŸer ki insan yeryüzünde veya uzayda kapalı bir alanda yaÅŸayacaksa, doÄŸanın yaÅŸam destek ünitesini almalıdır” fikrini öne sürerek iç mekân havasının temizlenmesinde bitkilerin önemini vurgulamıştır. NASA konuyla ilgili olarak, yapı malzemelerinin tamamiyle sentetik olduÄŸu bio evlerde denemeler kurmuÅŸtur. Tek kiÅŸinin yaÅŸayacağı ÅŸekilde inÅŸa edilen binada bitki bulundurulmadığı zaman, kiÅŸide hasta bina sendromunun belirtileri olan gözlerde yanma ve solunum güçlükleri tespit edilmiÅŸtir. Fakat bitkilerin mekân içerisine yerleÅŸtirilmesinin ardından yapılan hava kalitesi ölçümlerinde UOB’ lerin ortadan kalktığı ve kiÅŸideki hasta bina sendromu belirtilerinin yok olduÄŸu belirlenmiÅŸtir.
Oda Havasını Temizleyen Ä°ç Mekân Süs Bitkileri
Ä°ster evinizde olsun ister ofisinizde, iÅŸte yaÅŸam alanınızı güzelleÅŸtiren, soluduÄŸunuz havayı da temizleyen mucizevi 20 bitki. Haydi ÅŸimdi siz de sizin için en uygun olanını seçip, havaniza ve ruhunuza iyi gelmesine izin verin!
“Eco Friendly House Plants” B C Wolverton, 1996
* Kimyasal temizleme kapasitesi (10 üzerinden)
* Aydınlatma koşulları
Tam güneÅŸ = en az 5 saat güneÅŸ
Yarı güneÅŸ = kışın 2 saat güneÅŸ
Yarı gölge = sadece indirek ışık
Kaynaklar:
- Liu YJ, Mu YJ, Zhu YG, Ding H, Arens NC (2007) Which ornamental plant species effectively remove benzene from indoor air? Atmos Environ 41:650–654.
- Yang, Dong Sik, Pennisi, Svoboda V., Son, Ki-Cheol, Kays, Stanley J. (2009) Screening Indoor Plants for Volatile Organic Pollutant Removal Efficiency. HortScience, 44: 1377-1381.
- Dong Sik Yang, Ki-Cheol Son and Stanley J. Kays. (2009) Volatile Organic Compounds Emanating from Indoor Ornamental Plants. HortScience, 44: 396-400.
- https://go.nasa.gov/2qg6XC8
- http://bit.ly/2pgl8Gh
Görseller:
- http://bit.ly/2qiqK12
- http://bit.ly/2ps5DJL
- http://bit.ly/2qq5qps
- http://bit.ly/2pvrXUL
- http://bit.ly/2pg3Skk
- http://bit.ly/2qpGONK
- http://bit.ly/2qggbOR
- http://bit.ly/2oIYg3y
- http://bit.ly/2pg9Gu0
- http://bit.ly/2oJ3goD
- http://bit.ly/2qgvQxA
- http://bit.ly/2oIP5jz
- http://bit.ly/2pIB4Cj
- http://bit.ly/2qiH9T5
- http://bit.ly/2pvspTa
- http://bit.ly/2pIDsck
- http://bit.ly/2pItbNh
- http://bit.ly/2pg7PFA
- http://bit.ly/2oSF5Q3
- http://bit.ly/2oIPfrb
- http://bit.ly/2pguwJL
YORUMLAR
Bu sayfalarda yer alan okur yorumları kişilerin kendi görüşleridir. Yazılanlardan www.apelasyon.com sorumlu tutulamaz.
Apelasyon RSS
Sanal Yazılım Ltd.